Jak poprawić wybarwienie owoców?

Czynniki mające wpływ na wybarwianie jabłek

Wybarwienie owoców przekłada się na cenę uzyskiwaną przez sadowników, dlatego ci wykonują szereg działań, aby ten proces przebiegał bez zakłóceń. Czynniki wpływające na kolor jabłek można podzielić na takie, na które producent owoców nie ma wpływu lub jest on ograniczony i czynniki/narzędzia, których może użyć, aby poprawić/usprawnić proces, jakim jest wybarwianie owoców.
 

Co ma negatywny wpływ na kolor jabłek?

Czynnikami słabego wybarwiania się jabłek mogą być np. podkładka czy odmiana, której uwarunkowania genetyczne zakłócają w niektórych latach proces wybarwiania się, albo np. zaburzony stosunek ilości liści do owoców w roku urodzaju przy braku przerzedzania. Zbyt mała powierzchnia liści przypadająca na owoc ogranicza ich właściwe odżywienie. Zawsze lepiej wybarwiają się jabłka na drzewach o niskim plonie.

Negatywny wpływ na kolor owoców mają także niektóre szkodniki, np. przędziorek owocowiec/chmielowiec czy pordzewiacz jabłoniowy, które potrafią uszkodzić znaczny procent liści, ograniczając ich asymilacyjną rolę w odżywianiu owoców. Mowa o sytuacji, w której sadownik, nie monitorując zagrożenia z ich strony, nie wykonał niezbędnych zabiegów ochrony przed i/lub krótko po kwitnieniu.
 

Pogoda a wybarwianie owoców

Ogromny wpływ na wybarwianie owoców ma także czynnik pogodowy. Powstawaniu rumieńca, a więc syntezie barwnika, sprzyjają większe różnice temperatur między dniem i nocą w okresie 2-3 tygodni przed zbiorem – noce najlepiej z temperaturą poniżej 4°C i ciepłe, słoneczne dni z temperaturą od 20 do 25°C (do biosyntezy czerwonego pigmentu wymagane jest światło słoneczne). Niestety, w wyniku zmian klimatu coraz częściej w czasie przedzbiorczym mamy okresy upalne z temperaturami przekraczającymi 30°C. Te hamują syntezę antocyjanów, wstrzymując proces fotosyntezy (rośliny nie produkują asymilatów, a wciąż je jednak zużywają w procesie oddychania). Wówczas owoce nie tylko nie dorastają, ale także mają zaburzenia w wybarwianiu (mimo występowania chłodniejszych nocy).

Jabłka najlepiej wybarwiają się, jeśli w dzień temperatura mieści się w zakresie 20-25°C. Takie temperatury sprzyjają wzrostowi, dojrzewaniu i wybarwianiu się owoców. Nocą z kolei temperatura powinna być na tyle niska, aby obniżyć intensywność oddychania i zużycie asymilatów zapasowych niezbędnych owocom – między innymi w procesie wybarwiania.
 

Jak poprawić kolor jabłek – czynniki zależne od sadownika

Czynnikiem, na który sadownik ma wpływ, jeśli chodzi o wybarwianie jabłek, jest między innymi dobre naświetlenie owoców – przy nadmiarze zawiązków konieczny jest zabieg przerzedzania. Kolejny czynnik to cięcie letnie odsłaniające owoce. W sytuacji zacienienia jabłek wewnątrz korony, wybarwienie będzie zaburzone. 
Najważniejszym czynnikiem, na który sadownik ma wpływ, jest jednak nawożenie: doglebowe na podstawie analiz chemicznych gleby (przy odpowiedniej wilgotności gleby szczególnie w rejonach suchych lub w sezonach z małą ilością opadów), a także dolistne, które ma bardzo duży wpływ na właściwy przebieg procesu wybarwiania się jabłek. W nawożeniu dolistnym najważniejsze jest zaopatrzenie owoców przede wszystkim w fosfor, a także jednocześnie w potas, jednak w różnych proporcjach w zależności od odmiany. Ich uzupełnieniem powinien być także nawóz cynkowy.
 

Jak poprawić wybarwienie jabłek – wpływ nawozów fosforowo-potasowych

Sadownik ma duży wpływ na poprawienie procesu wybarwiania owoców dzięki zabiegom przedzbiorczym nawozami o wysokiej zawartości fosforu i potasu. Te powinny być rozpoczęte z odpowiednim wyprzedzeniem procesów syntezy barwników w owocach – najlepiej od 6 tygodni przed zbiorami poszczególnych odmian (polecane są najczęściej 2-3 zabiegi co 2 tygodnie do dwóch tygodni przed zbiorem).
Planując nawozowy program wybarwiania konieczne jest także uwzględnienie jakości przechowalniczej jabłek. Nie powinno się zaburzać właściwej proporcji K/Ca w miąższu jabłek – ta optymalnie powinna mieścić się w zakresie 25-30:1. Jeśli będzie wyższa, oznacza to zbyt dużą ilość potasu w miąższu jabłek kosztem wapnia, co jest równoznaczne z jego blokadą. Konsekwencją jest większe ryzyko występowania choroby fizjologicznej – gorzkiej plamistości podskórnej GPP i pogorszenia zdolności przechowalniczych jabłek.
Z tym wiąże się także ich trwałość w obrocie handlowym (dotyczy to głównie odmian Jonagold i Szampion). Z kolei niższa proporcja, do której powinno się dążyć, zapewnia dochowanie dobrych parametrów przechowalniczych owoców. W sytuacji większych kwater wieloodmianowych, wskazane jest prowadzenie zróżnicowanego nawożenia.
 

Co na wybarwienie owoców? Sięgnij po nawozy fosforowe dla bardziej wrażliwych odmian

Aby zachować właściwą proporcję K/Ca <25-30:1, polecaną dla odmian o większej wrażliwości na gorzką plamistość podskórną, takich jak np. Szampion, Jonagold, Ligol, Idared, Mutsu, Braeburn, Fuji, Elise, Pinova – które zdecydowanie lepiej reagują wybarwieniem na dokarmianie fosforem – dolistne nawożenie potasowe powinno być ograniczone do niezbędnego poziomu dla prawidłowego wzrostu owoców.
W przypadku tych odmian bazą powinny być więc nawozy fosforowe lub wieloskładnikowe z przewagą fosforu, np. Elvita 8-45-8 + mikro (dawka 3 kg/ha), w których potas również występuje, ale na nieco niższym poziomie. Można też sięgać po nawozy fosforowe z przewagą fosforu, przemiennie z nawozami potasowymi, co też zapewnia dobre zaopatrzenie owoców w fosfor. Ograniczenia w aplikacji potasu i dominacja fosforu, ma w przypadku wyżej wymienionych odmian pozytywny wpływ na jakość przechowalniczą jabłek. Nawozów fosforowych nie powinno się mieszać z nawozami wapniowymi.
 

Co na kolor jabłek? Nawozy potasowe dla odmian bardziej odpornych

W przypadku odmian mniej wrażliwych na GPP, np. Gala, Elstar, Gloster, Pinova oraz gruszy, wybieramy przede wszystkim nawozy potasowe. Jeśli natomiast zdecydujemy się na nawozy wieloskładnikowe – powinniśmy wybrać te z wyższym poziomem potasu w swoim składzie, np. Elvita 3-10-45 + mikro (dawka 3 kg/ha). Potas wpływa na zwiększenie wielkości owoców, lepsze wybarwienie i smak oraz wyższą zawartość cukrów, nie obniżając w przypadku tych odmian ich zdolności przechowalniczej. Odmiany te reagują też bardzo dobrze na saletrę potasową podaną doglebowo pod koniec lipca lub na początku sierpnia.
 

Wybarwianie jabłek a poziom azotu w nawozach

Przy doborze wieloskładnikowych nawozów fosforowych/potasowych wybierajmy te z niższym poziomem azotu, gdyż nadmierna jego ilość w liściach (i zbyt wysoka w glebie) nie sprzyja procesowi wybarwiania, a na pewno pogarsza zdolność przechowalniczą owoców. Jedynie w przypadku odmian jabłek z widoczną barwą zasadniczą skórki korzystne jest wykonanie dwóch ostatnich zabiegów dolistnych przy użyciu saletry wapniowej. Zwiększona zawartość azotu w skórce owoców to utrwalenie zielonej barwy zasadniczej skórki (owoce z żółtą skórką często kojarzone są jako przejrzałe).
 

Co na kolor jabłek? Elvita Color Brix

Elvita Color Brix to płynny nawóz mineralny do stosowania w formie aplikacji dolistnej lub także poprzez fertygację, zawierający łatwo dostępny potas i fosfor w dobrych proporcjach, wzbogacony dodatkowo mikroelementami. Użyty na kilka tygodni przed zbiorem wpływa nie tylko na prawidłowe wybarwianie, ale także na wyrównane dojrzewanie owoców i ich lepsze walory smakowe (połączenie fosforu z borem prowadzi do wzrostu zawartości cukrów, substancji aromatycznych i przeciwutleniaczy), co przekłada się na poprawę smakowitości owoców i uzyskanie plonu wysokiej jakości.

Skład nawozu
P2O5  –15% 
K2O – 20%
mikroelementy: 
bor – 0,1%
mangan – 0,1%
molibden – 0,01%

W uprawie jabłoni i gruszy zaleca się dawkę 3-4 l/ha. Produkt ma też zalecenia stosowania w sadach pestkowych: wiśnia, czereśnia, śliwa i brzoskwinia (w tej samej dawce) i na plantacjach jagodowych: truskawka, borówka, malina, porzeczka, agrest (w dawce 2-3 l/ha). 

W sadach jabłoni i grusz zaleca się wykonanie przed zbiorem 2-3 zabiegów co 7-14 dni, rozpoczynając 3-4 tygodnie przed zbiorem.

Lepsze wybarwienie jabłek można uzyskać też poprzez dodatkowe opryskiwanie nawozem cynkowym, np. Elvita Cynk dawka 2 l/ha, który można zastosować w mieszaninie z fungicydem na choroby przechowalnicze, unikając jednak innych nawozów dolistnych. Cynk pozytywnie wpływa na jakość liści, a więc również na ich fotosyntezę. Z tego też wynika lepsze odżywienie i wybarwienie. Zwykle powinno się zaplanować dwa zabiegi, rozpoczynając aplikację około 3-4 tygodnie przed zbiorem i kończąc kończąc tydzień przed nim.

Hurtownia nawozów Frusto to sklep internetowy, w którym zaopatrzysz się w preparaty od najlepszych producentów. Znajdziesz tu sprawdzone środki ochrony roślin, nawozy posypowe oraz nawozy dolistne.